Op verzoek van Bureau Dupin hebben politie en OM ál de telecommunicatie-data verstrekt die in 2013 is vastgelegd in het politieonderzoek 'De nieuwjaarsmoord'; de onopgehelderde dood van Marja Nijholt in 2013. Deze data is gepseudonimiseerd (ontdaan van aan-personen-te-relateren-gegevens) ter beschikking gesteld en bestaat uit meer dan 90.000 records. Het doel is om met de nieuwste data science technieken patronen te ontdekken die in 2013 niet konden worden gevonden.

Om dit doel te bereiken is een groep data science studenten van de Jheronimus Academy of Data Science (JADS) samengesteld die, onder begeleiding van een hoogleraar, onderzoek doet naar de dataset. Dit onderzoek gebeurde parallel aan het onderzoek dat de rest van de community deed. De keuze om de data science groep apart van de community te laten werken, is gemaakt vanuit de gedachte dat data science een zeer specialistisch vak is en dat masterstudenten op het gebied van data science sneller en efficiënter kunnen samenwerken, dan wanneer daar mensen met geringere kennis van data science aan worden toegevoegd.

Ten behoeve van het onderzoek heeft de groep onderzoekers verschillende applicaties gebouwd waarmee sociaal netwerk analyse kan worden gedaan en waarmee de telecommunicatie data kan worden afgezet in tijd en in een geo-spatiele ruimte. Deze applicaties legden daadwerkelijk patronen in de data bloot, die in 2013 niet gevonden kon worden. De applicaties zijn daarom ook aan analisten van politie en het OM gedemonstreerd. Zij bleken onder de indruk van de mogelijkheden. Hoewel de patronen in de telecomdata zeer waardevolle inzichten bood, leidde deze patronen niet tot nieuwe onderzoeksrichtingen in de dood van het slachtoffer. Omdat het uitgangspunt van Bureau Dupin 'inclusiviteit' is, raakte de community ontstemd dat het onderzoek naar de data in 'afzondering' had plaatsgevonden. De community wilde de data science applicaties zélf kunnen inzetten om de data te bevragen. Echter, de tools die door de studenten waren ontwikkeld, waren niet gebruiksvriendelijk en vereiste kennis van bepaalde programmeertalen om te kunnen worden bediend. Er is toen besloten een 'data science sessie' te organiseren waarin de werking van de applicaties zou worden uitgelegd en de applicaties -in al haar gebruiks(on)vriendelijkheid aan de community beschikbaar zouden worden gesteld. De verwachting was dat die applicaties niet of nauwelijks zouden worden gebruikt. Niets bleek echter minder waar. In de daaropvolgende weken zijn beide data science applicaties meer dan negenduizend keer bevraagd. De server bleek niet voorbereid op dit soort aantallen en viel hierdoor herhaaldelijk uit. Wat opmerkelijk is, is dat de community elkaar geleerd heeft hoe de applicaties te gebruiken zijn. Er zijn speciale handleidingen geschreven en gebruikers die ervarener waren, hielpen nieuwe gebruikers. De community als geheel heeft zich de applicaties niet alleen eigen gemaakt, ze heeft de applicaties daadwerkelijk ingezet en daarmee een zéér indrukwekkend beeld kunnen schetsten van het sociale netwerk van het slachtoffer. Dit biedt niet alleen waardevolle inzichten in het communicatiepatroon van het slachtoffer in de laatste dagen van haar leven, het biedt zelfs nieuwe en beloftevolle onderzoeksrichtingen. Doordat de applicaties zo intensief zijn gebruikt, heeft de community meerdere suggesties aangedragen om de data science applicaties te verfijnen en te verbeteren. De nuance van die suggesties verbaasde zelfs de data scientists. Daarom wordt binnenkort een 'omgekeerde data-science sessie' georganiseerd. Dit keer zal de community de data scientists uitleggen wat ze gedaan heeft op het gebied van data science, en wat de conclusies zijn die ze daaraan verbinden. Data scientists en community zullen in gezamenlijkheid voorstellen doen voor aanpassing van de applicaties en nieuwe onderzoeksrichtingen definiëren. Bureau Dupin gaat zeker verder. In de afgelopen maanden hebben zich al meerdere internationale cold-case zaken aangediend. En de data science applicaties die in dit kader ontwikkeld zijn, zullen ter beschikking worden gesteld aan de community van Bureau Dupin, maar ook aan geïnteresseerden van daarbuiten. De eerste PDEng studenten zijn reeds van start gegaan om (dit keer samen met leden van de community!) de applicaties gebruiksvriendelijker te maken. De broncode zal via Github in opensource vorm ter beschikking worden gesteld zodat deze altijd -en door iedereen- kan worden aangepast en verbeterd.