Het Diakonessenhuis en het Medisch Specialistisch Bedrijf Domstad (MSBD) starten in 2020 daarom met het programma VernieuwdeZorg. Beide organisaties gaan samenwerken in een 50-50 gedeelde onderneming. Doel van het programma is om met frisse ogen naar de zorgsector te kijken en nieuwe concepten te ontwikkelen die bijdragen aan de zorg van de 21ste eeuw. VernieuwdeZorg wil ook de innovatiecultuur in het ziekenhuis versterken en iedereen uitdagen elke dag te verbeteren, hoe klein die verandering ook is. Het programma kent bij de start een heldere afbakening, met een focus op het ontwikkelen van nieuwe zorgconcepten. Dat wil zeggen: een nieuw product ontwikkelen (zoals een nieuw zorgpad voor een bepaalde doelgroep) of een nieuwe markt bedienen met bestaande dienstverlening (zoals bedrijven). Of een combinatie van beiden. VernieuwdeZorg gaat niet over het verbeteren van bijvoorbeeld processen in de bestaande zorg.

VernieuwdeZorg werkt met een duidelijk proces. Dat begint in 2020 met een innovatiesprint, waarbij iedereen in de organisatie ideeën kan aandragen. Deze ideeën komen vervolgens in de innovatiefunnel terecht: je start met een idee, vertaalt het idee naar een concreet concept en gaat vervolgens onderzoeken hoe haalbaar het concept is. Zijn de verwachtingen positief, dan kan de pilot van start. Het team ontwikkelt een zo klein mogelijke versie van het product en introduceert deze in de markt. Na afloop beoordeelt het team de pilot op basis van vooraf vastgestelde criteria en beslist of er een vervolg komt. De vorm hiervan kan verschillen. Soms is een uitbreiding van de pilot nodig om het product verder te testen. Of het product kan een plek krijgen binnen de staande organisatie. Pilot: VegaChecker Veel vegetariërs en veganisten willen weten of zij voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen. Daarom laten ze regelmatig een bloedonderzoek doen via de huisarts. Dit blijkt vaak een onbevredigende ervaring: ze horen dat alles goed is, en krijgen geen verdere informatie. De VegaChecker geeft veel meer inzicht: een helder, visueel rapport over waarop is getest, waarom deze waarden belangrijk zijn, wat de waarden waren en in hoeverre die eventueel afwijken van de wenselijke waarden. Pilot: ComfortEcho Een gynaecoloog merkt dat zwangere vrouwen vaak graag een extra echo willen, het liefst tijdens een consult en in een vertrouwde omgeving. Met de ComfortEcho komen aanstaande ouders langer in aanraking met hun nog ongeboren kind. Het is dus een extra echo buiten de medische echo’s om. De echo’s vinden plaats binnen de veilige muren van het ziekenhuis, waar zij toch al komen voor begeleiding tijdens de zwangerschap. Bijkomend voordeel: mocht er iets afwijkends te zien zijn, dan is er een korte lijn met de arts. Beide initiatieven komen voort uit hetzelfde inzicht: de zorgconsument heeft steeds meer behoefte aan grip op gezondheid. En er zit een plafond aan wat de zorgverzekeraar hiervoor kan en wil vergoeden.

Met deze twee producten bood het Diakonessenhuis een betrouwbaar nieuw product, verbonden met de reguliere gezondheidszorg. Mensen bleken zeer bereid te betalen voor deze extra zorgdiensten. Toch is dat iets waar sommigen in het zorgveld met argusogen naar keken. Het onverzekerde aspect van beide producten vonden zij niet passen bij de maatschappelijke taak van een ziekenhuis: goede zorg voor iedereen. En als mensen extra moeten betalen voor zorg, dan is dat niet voor iedereen haalbaar. Terwijl de klant juist de toegevoegde waarde zag van deze dienstverlening via het ziekenhuis: voor hen was het een betrouwbaar alternatief voor de vele commerciële opties in de markt. Beide producten kregen een hoge klantwaardering. VernieuwdeZorg liep tegen meer uitdagingen aan. Zo bleek het lastig om de pilots in te passen in de bestaande organisatie en processen. Zwangeren konden bijvoorbeeld de ComfortEcho wegens roosterproblemen niet krijgen in combinatie met hun reguliere afspraak: zij moesten hiervoor ’s avonds of in het weekend apart naar het ziekenhuis komen. En dat verkleinde de markt tot een beperkte straal rond het ziekenhuis. Daarnaast leidde de pilots tot bezorgdheid in de zorgwereld. De teneur: is het wel verstandig om in tijden van personeelskrapte producten te creëren die de zorgvraag mogelijk doen toenemen? Terwijl het doel juist was om de klant te ondersteunen en de druk op de reguliere zorg te verminderen. Zo haalde de VegaChecker de niet medisch noodzakelijke bloedonderzoeken weg bij de huisarts. Vivian Broex (lid RvB van het Diakonessenhuis en bestuurder van VernieuwdeZorg), die net in die roerige periode solliciteerde: “Ik had juist bewondering voor deze innoverende beweging: dat we het echt doen en niet alleen maar erover praten. Bij zo’n ziekenhuis met lef wil ik wel werken, dacht ik destijds.” Ook de schaalbaarheid van de pilots bleek een uitdaging. Voor de VegaChecker was de enkele priklocatie in het Diakonessenhuis te weinig om echt volumes te kunnen maken die de benodigde investeringen rechtvaardigen. Een alternatief waarbij de klant zelf bloed afneemt en je zo landelijk bereik realiseert, zou de kwaliteit van het advies verslechteren. Het programma VernieuwdeZorg leidde ook tot een onvoorziene, positieve bijvangst intern. Hoewel het programma focuste op de ontwikkeling van nieuwe zorgconcepten buiten de bestaande zorgverlening van het ziekenhuis, krijgt het team steeds vaker verzoeken om mee te denken over een bestaand zorgpad. Wat kan anders en wat kan beter: het type zorg, het proces binnen en buiten het ziekenhuis, enzovoorts. Het team kijkt nu mee hoe zij daarvoor innovatieve oplossingen kunnen vinden.