In 2020 werd de nieuwe wet zorg en dwang (Wzd) geïntroduceerd om ervoor te zorgen dat de grenzen van patiënten niet overschreden worden. De eerdere wetgeving was niet duidelijk genoeg over de bescherming van de wensen en rechten van patiënten. Hierdoor werd er regelmatig dwang toegepast in de zorg en dit is niet wenselijk.

De wet zorgt ervoor dat voor veelvoorkomende simpele handelingen van zorgmedewerkers telkens uitdrukkelijke toestemming van de patiënt nodig is. Als deze toestemming niet wordt gegeven, moet er eerst contact met de huisarts worden opgenomen en vervolgens met een specialist of een Wzd-functionaris.

De nieuwe wet blijkt te ver doorgeschoten en er is nu een bureaucratisch systeem waarin het heel lastig is voor zorgmedewerkers om hun werk te kunnen doen. Het kost extra tijd en zorgt voor stress. Het voelt voor veel verpleegkundigen als een motie van wantrouwen. Het blijkt niet handig dat zorgmedewerkers moeten vragen of ze een deur op slot mogen doen of de koelkastdeur mogen openen. Vooral wijkverpleegkundigen lopen tegen dit probleem aan, want in verpleeg- en verzorgingstehuizen lopen vaak specialisten ouderengeneeskunde rond. Het gevolg hiervan is ook dat zorgmedewerkers die heel hard nodig zijn de sector verlaten. ZonMw heeft de wet geëvalueerd en kwam met tientallen verbeterpunten. Wijkzorg-organisaties hopen dat in de toekomst de wijkverpleegkundigen meer regie krijgen.